Ik vind jaren 80 in vele opzicht bijzonder leuk.
Ja, oké, ik was toen piepjong: 16 jaar oud in 1980, 26 in 1990, en heb veel lol in die jaren gehad.
Het was gewoon de tijd waar ik een deel van mijn jeugd moest meemaken, precies daar en niet ergens anders. Maar die jaren zijn niet míjn tijd. Mijn tijd is het hier en nu.
Ik leefde dat bruisende decennium in verschillende plaatsen: Madrid, Alicante, Valencia en Londen.
Mijn generatie is ook heel bijzonder. We zijn in de jaren 60 geboren, een heel speciaal decennium, welvarend en bloeiend als geen andere.
Ik had het geluk om in de 60's in Rotterdam te wonen. Daarna verhuisde ik naar Spanje, begin jaren 70. Dat gaf me de kans om van twee verschillende culturen te leren, en ook heb ik een uitgebreidere perspectief gekregen voor de rest van mijn leven.
Ja ja, van een rijk, democratisch en modern land als Nederland naar een ontwikkelingsland met een dictatoriale regime, waar desalniettemin steeds meer toeristen naartoe gingen.
Mijn vroege kinderjaren in de leuke Nederlandse sixties en mijn jeugd in de bruisende Spaanse eighties.... Dat is een beetje geluk hebben! Misschien toch wel ook een verklaring voor mijn eclectische muzieksmaak.....
We zijn dus de Generatie X, geboren bij het aanbreken van de pop rock.
Onze ouders en grootouders hadden slechts 20 jaar geleden vreselijke tijden moeten beleven. De oorlog had hun kinderjaren verpest en ze hadden het ook heel moeilijk om van een zorgeloze en vrolijke jeugd te kunnen genieten.
Maar ach, als je jong bent kun je altijd het plezier in het leven vinden, ongeacht de tijd en de plaats waar je geleefd hebt.
De generatie geboren na de oorlog oftewel de babyboomers, in de late 40's en in de 50's, kwam aan toen de wonden nog niet genezen waren en de wereld nog steeds op zijn kop stond. De leden van die generatie waren later de jongeren van de 60's, leeftijdgenoten van Bob Dylan en John Lennon.
Ze mochten wel blij zijn. In tegenstelling tot hun ouders, konden ze wel volledig van hun jeugd genieten in die schitterende jaren van voorspoed.
De generatiekloof tussen hen en hun ouders was daarom groter dan ooit. De wereld was compleet anders en dat gaf ze de mogelijkheid om een culturele revolutie te maken.
Voor de eerste keer was er een echte jongeren cultuur, door hen en voor hen bedoeld, met de muziek als hoogtepunt.
Het is vrijwel onmogelijk om over de jaren 80 te praten zonder de 60' s te vermelden. De 80's zijn toch grotendeels een revival van de heerlijke sixties.
Naar mate de minder leuke 70' s voorliepen, veranderde ook al die cultuur, met name de muziek. Langzamerhand werd al die frisse rock en pop steeds meer Adult Oriented Rock of nog erger, pop voor de massa. Naar mate al die jonge hippies, beatnicks, mods, en overige jongeren uit de 60's ouder werden, werd ook hun droom voor een betere wereld steeds meer materialistisch.
Eind jaren 70 was de droom bijna voorbij.
Voor hun jongere broertjes en zusjes, wij dus, was de taart bijna op. Maar dat was in menig opzicht een voordeel, al was het maar alleen voor de muziek.
Wat betreft de maatschappelijk kant, de werkelijke situatie was niet zo leuk voor onze generatie. Zoveel in Spanje als in Nederland en Engeland was er veel werkloosheid onder de jeugd van toen. Ook was de arbeidsmarkt grotendeels bezet door de vele leden van de babyboomgeneratie.
De politieke en economische situatie in het hele wereld was ook niet zo drijvend.
Voeg aan dit alles toe algemene problemen zoals AIDS en drugs en criminaliteit en politieke corruptie en dan heb je een mooi maatschappelijke beeld uit hoe het in werkelijkheid was toen mijn generatie net volwassen werd.
****************************
Ik weet nog heel goed hoe de radio en de pop-rock muziek industrie was toen ik 14 of 15 was, eind jaren 70 in Spanje, en ook in andere landen.
Twee grote muziekstijlen streden voor de aandacht van het (jonge) publiek:
1) Disco music met alle zijn varianten, van kwalitatieve Funky (Earth, Wind & Fire en zo) tot wat light muziek van artiesten zoals Donna Summer. En niet te vergeten grote hits zoals de soundtrack van Saturday Night Fever of ééndaagse bloemen in de vorm van nummertjes zoals b.v. Do You Think I' m Sexy van Rod Steward.
2) Classic rock, namelijk bands uit de 60 die nog actief waren en wilden een jongere publiek bereiken door middel van hun muziek proberen te verjongen. Een goed voorbeeld hiervoor zijn The Rolling Stones.
Een andere belangrijke stroom van toen was de A.O.R. of Adult Oriented Rock, met bands zoals Eagles of Kansas.
Op een gegeven moment, een meer alternatief publiek had het genoeg van al die mainstream, disco dansers en gitaar heroes en begon zelf hun eigen muziek te creëren, te verzinnen, te maken.
Want punk, New Wave en metal ontstond in de slaapkamer van een ontevreden puber die naar David Bowie en Iggy & The Stooges luisterde.
De eerste punk en New Wave band kon niet zo goed gitaar spelen maar had wel alles wat nodig was om goede pop/rock muziek te maken: gewoon plezier te hebben en iets nieuws te vertellen.
In Spanje was het begin van de 80's, los ochenta, tweemaal bijzonder. Het was het eind van de zogenoemde periode, La Transición of overstap, oftewel de stap van de dictatuur naar de democratie.
Hoewel in 1981 een poging tot staatsgreep het land bijna weer naar een militaire dictatuur bracht, gingen de Spanjaarden gewoon door met hun leven, en met name de jongere generatie.
Wat een uitbarsting van leven en gevoel van vrijheid was dat!
Het nachtleven was een continu feest in grote steden zoals Madrid, Barcelona en Valencia, maar ook in wat kleinere zoals mijn stad, Alicante.
In het hele wereld werd bekend de Madrid Scene, of Movida madrileña, maar de rest van de bruisende Spaanse steden van toen waren even leuk en te gek.
Een opvallend verschijnsel in de Spaanse jongeren cultuur van de 80' s was de verschillende stedelijke stammen zoals punks of hippies.Vooral tussen jongeren uit working class. Die waren ook zelf verdeeld in subcategorieën, van marginale sociale lagen tot kleinburgerij.
Aan welke stam je je aansloot had dus veel te maken met je sociale afkomst. En daarbij hoorde natuurlijk ook de muziek. Iemand die zich zelf punk noemde mocht dan alleen maar van punk muziek houden. En ook naar punk cafés en punk concerten.
Het was allemaal een beetje ingewikkeld en ik ga er ook geen sociale thesis van te maken, maar in het algemeen kan ik zeggen dat de jongeren uit zeer marginale wijken hadden een voorkeur voor heavy methal en hard rock of rock duro. Er waren in die tijd veel Spaanse bands in deze muziek stijl, maar het werd ook veel naar Iron Maiden of Black Sabbath geluisterd.
Punks waren meestal jonge mensen van arbeidersklasse maar ook veel uit hogere sociale lagen. Daarnaast had je ook de rockers en de skinheads, soms heel agressieve mensen die altijd ruzie hadden met de punks.
De hippies in de Spanje van toen waren heel sui generis. Geen flower power maar gewoon 'bier en marihuana power', veel literatuur en muziek uit de 60's maar ook van eigen bodem, en vooral heel artistiek en creatief. Bijna iedereen die hippie-achtig was kon schilderen of boetseren of gitaar spelen en zo. De muziek keuze onder deze uitgebreide groep was zeer eclectisch en ging van pop en rock uit de 60' s en 70' s zoals The Doors of Pink Floyd (progressieve rock was zeer gewaardeerd) tot New Wave. O ja, niet te vergeten Reggae, vooral Bob Marley en Peter Tosh.
Een andere keer zal ik leuke en wat uitgebreidere verhalen vertellen over al die Spaanse custom people uit de 80's....
**********************************************************************************
DE MUZIEK
De belangrijkste muzikale trend uit begin 80's was natuurlijk de New Wave. Die was op een eerste moment grotendeels beïnvloed door pop en mod revival uit de sixties. Denk bijvoorbeeld aan bands zoals The Jam, The B' 52, The Romantics, The Pretenders, etc.
Ook andere muziek stijlen als reggae of ska hebben hiermee veel te maken. The Police heeft een reggae tintje en The Selecter, Madness en mijn favorite uit deze stijl, The Specials.
Een andere groot muziek stroom is punk, punkrock en afterpunk.
Punk kwam in Spanje pas in 1981-82, en veel van die eerste punk bands bestonden niet meer (Sex Pistols) maar anderen wel. De meest populaire en ook mijn favoriete was The Clash, maar ook Joy Division en Ramones.
Daarnaast had je ook het post-punk en gothic rock. Ik werd al snel een grote fan van die muziek stijl en zijn donkere en romantische esthetiek.
Mijn favorieten waren The Cure en ook Siouxsie & The Banshees.
New Wave 60's Revival
Start- The Jam
Uit het album Sound Affects, 1980
Give Me Back My Man- The B' 52
Album: Wild Planet, 1980
Suddenly Last Summer- The Motels
Album: Little Robbers, 1983
Punk rock
Should I Stay Or Should I Go- The Clash
Album: Combat Rock, 1982
Police On My Back- The Clash
Album: Sandinista, 1980
Transmission- Joy Division
Single uit 1979
White Wedding- Billy Idol
Album: Billy Idol, 1981-82
Post punk en dark wave
Sin In My Heart- Siouxsie & The Banshees
Album: Juju, 1981
Primary- The Cure
Album: Faith, 1981
Ska
Enjoy Yourself - The Specials
Album: More Specials, 1980
RARE! Nederlandse band Gruppo Sportivo op de meest trendy televisiemuziekprogramma in Spanje in de 80's: La Edad de Oro.
Op dit tv programma kwamen veel internationale goede artiesten en bands: Violent Femmes, Lords Of The New Church, Tom Verlaine, Tuxedomoon, The Residents, The Sound, Marc Almond en nog veel meer. Ook de beste Spaanse pop rock artiesten van die tijd.
********************************************************************************
EXTERNE LINKS:
Meer weten over al die onderwerpen? Neem dan een kijkje naar de onderstaande links.
De volgende links nemen je naar Gé' s Thema-uur, een radioprogramma van RTI Hilversum met veel muziek die niet vaak op de radio komt. De twee links naar de twee laatste afleveringen, over jaren 80' muziek:
http://gerardslinkert.nl/Gees%20Themauur%20Top%20Jaren%2080%20deel%201%206%20december%202012.html
http://gerardslinkert.nl/Gees%20Themauur%20Top%20Jaren%2080%20deel%202%2013%20december%202012.html
Meer over de zogenoemde Generatie X weten? Kijk maar even de volgende links:
http://en.wikipedia.org/wiki/Generation_X
Geen opmerkingen:
Een reactie posten